Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό όργανο που βρίσκεται στην πάνω δεξιά κοιλιακή χώρα, ακριβώς κάτω από το συκώτι. Είναι μια θήκη που αποθηκεύει τη χολή. Η χολή βοηθά στη διάσπαση του λίπους κατά τη διάρκεια της πέψης, και αποτελείται από ένα συνδυασμό χοληστερόλης, χολερυθρίνης, χολικών αλάτων και λεκιθίνης.

Η χολή μεταφέρει απόβλητα όπως η χοληστερόλη και η χολερυθρίνη, που παράγει το σώμα όταν διασπά τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Αυτές οι δύο ουσίες ευθύνονται για τη δημιουργία χολόλιθων. Οι τύποι χολόλιθων που δημιουργούνται λόγω αυξημένων επιπέδων χοληστερόλης είναι και οι πιο συνηθισμένοι. Αυτοί δημιουργούνται όταν η χολή περιέχει υψηλά επίπεδα χοληστερόλης ή χολερυθρίνης, ανεπαρκή χολικά άλατα ή όταν η χοληδόχος κύστη δεν αδειάζει όπως θα έπρεπε.

Άτομα που έχουν παχυσαρκία, κίρρωση, λοιμώξεις των χοληφόρων οδών και κληρονομικές αιματολογικές διαταραχές όπως η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη χολολιθίασης. Η χολολιθίαση αποτελεί ασθένεια που απαντάται πολύ συχνά στο γυναικείο φύλο, ειδικά κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης ή κατά τη διάρκεια λήψης αντισυλληπτικών φαρμάκων, αλλά και σε άτομα που χάνουν αρκετό βάρος σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Οι πέτρες στη χολή μπορεί να ποικίλουν σε μέγεθος. Οι πέτρες μικρότερου μεγέθους συχνά προκαλούν μεγαλύτερο πρόβλημα. Πρόκειται για πέτρες που μπορεί να φύγουν από τη χοληδόχο κύστη και να κολλήσουν. Οι μεγαλύτερες πέτρες τείνουν να παραμένουν στη χοληδόχο κύστη. Πολλοί άνθρωποι που έχουν πέτρες στη χολή δεν ενοχλούνται ποτέ από αυτές και μπορεί να μην γνωρίζουν καν ότι υπάρχουν. Συνιστά μια πολύ συχνή και πολλές φορές ασυμπτωματική ασθένεια. Ωστόσο, περίπου το 10 τοις εκατό των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με χολολιθίαση θα εμφανίσουν συμπτώματα μέσα σε 5 χρόνια.

Εάν ένας χολόλιθος κολλήσει στη χοληδόχο κύστη και εμποδίζει την μεταφορά της χολής, αρχικά προκαλεί ξαφνικό και ταχέως εντεινόμενο πόνο που εμφανίζεται στο πάνω δεξιό τμήμα της κοιλιάς στο κέντρο του στομάχου. Ο πόνος που σχετίζεται με τη χολολιθίαση μπορεί να διαρκέσει αρκετά λεπτά έως μερικές ώρες. Αυτή η κατάσταση, αν και επώδυνη, δεν είναι επικίνδυνη για την υγεία.

Τα συμπτώματα της χολολιθίασης, εάν αυτή δεν αντιμετωπιστεί, περιλαμβάνουν:

• πυρετό
• γρήγορος καρδιακός παλμός
• κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών (ίκτερος)
• φαγούρα στο δέρμα
• διάρροια
• κρυάδα
• σύγχυση
• απώλεια της όρεξης
• Ναυτία ή εμετός

Η ύπαρξη πιο έντονων συμπτωμάτων μπορεί να αποτελεί ένδειξη μόλυνσης ή φλεγμονής της χοληδόχου κύστης της χοληδόχου κύστης, μιας πάθησης που ονομάζεται χολοκυστίτιδα, του ήπατος ή του παγκρέατος. Επειδή τα συμπτώματα που εμφανίζει η χολολιθίαση μπορεί να μιμούνται τα συμπτώματα άλλων σοβαρών προβλημάτων όπως η σκωληκοειδίτιδα και η παγκρεατίτιδα, είναι σημαντικό κάποιος που τα εμφανίζει να επισκεφθεί άμεσα γιατρό για τη θεραπεία της νόσου.

Η ασυμπτωματική χολολιθίαση στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρειάζεται θεραπεία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν χολολιθίαση ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία, και συνήθως οι πέτρες στη χολή εντοπίζονται τυχαία μέσα από ακτινογραφίες ή υπερηχογράφημα. Εάν όμως παρουσιαστούν συμπτώματα, πιθανότατα θα χρειαστεί θεραπεία. Στην αρχή μπορεί ο ιατρός να προτείνει συντηρητική θεραπεία, όπως διατροφικές τροποποιήσεις και χορήγηση φαρμάκων, η οποία ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μπορεί να εμποδίσει την επανεμφάνιση των λίθων στη χολή. Η πιο κοινή θεραπεία χολολιθίασης είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, η οποία ονομάζεται χολοκυστεκτομή. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αυτή η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί λαπαροσκοπικά.